Bekçiler Kimlik Soramayacak!

İzmir Bornova’da iki genç ve mahalle bekçileri arasında yaşanan arbede ve küfürleşmenin yargıya taşınmasının ardından mahkemeden önemli bir karar çıktı. 16Punto’dan Baransel Ağca’nın haberine göre; İki gence aynı saat içerisinde defalarca kimlik kontrolü yapmak isteyen bekçileri haksız gören mahkeme, “Görevi vatandaşın huzurunu sağlamak olan görevlinin, makamını vatandaşın huzurunu bozmak için kullandığı belirlenmiştir” denildi.
“BEKÇİ KİMLİK SORAMAZ”
İzmir’de bir parkta bekçiler ve iki genç arasındaki gerilim, mahalle bekçilerinin yetkileri konusunda tartışmalara yol açmıştı. Yapılan ilk kimlik kontrolünün ardından iki gence tekrar GBT yapmak isteyen bekçilerin, bu hareketle vatandaşı tahrik ettiğini belirten mahkeme, “Polis vazife ve selahiyetleri kanununun polislere verdiği kimlik sorma ve kaba üst araması yapma yetkisi bekçilere verilmemiştir”
dedi.
Bekçilerle yaşanan tartışmada, bekçilere hakaret eden gençlere ise ceza verilmedi. Mahkeme bu kararı ise, “Bekçilerin görev sınırlarını aşmaları, kimlik sorma haklarının olmaması ve vatandaşı zorlamalarından dolayı hakaret suçundan işlem yapılmamıştır” cümleleriyle gerekçelendirdi.
İzmir 35.Asliye Ceza Mahkemisi'nin Kararı:

İtiraz var: Bekçi kimlik soramaz
Sözcü gazetesi yazarı Çiğdem Toker ise bugünkü yazısında bekçilerin kimlik sorup soramayacağına değindi.
Emniyet Genel Müdürlüğü'nden bekçilerin kimlik sorma yetkilerinin olup olmadığına ilişkin açıklama yapılmıştı.
Emniyet Genel Müdürlüğü açıklamasında “Çarşı ve Mahalle Bekçileri Yönetmeliği”nin 16'ıncı maddesindeki hükme göre bekçilerin şüpheli şahıslara kimlik sorma yetkileri mevcuttur denilmişti.
Sözcü gazetesi yazarı Çiğdem Toker ise bugünkü yazısında bekçilerin kimlik sorup soramayacağına değindi.
Çiğdem Toker “Metin Günday adı hukukçular için çok şey ifade eder. Uzun yıllar başta Ankara hukuk olmak üzere farklı fakültede binlerce öğrencinin hocası olmuş idare hukuku profesörüdür. Bu girişi niye yaptım? Sapla samanın bu kadar birbirine karıştığı, hukukun en temel ilkelerinin gözümüzün içine baka baka çiğnendiği durumların yanlışlığına sesini yükseltme cesaretini gösterecek kişi ve kurumlar çok azaldığı için. Konumuz ‘Bekçiler kimlik sorabilir mi’ Bu sorunun cevabı basit ve net: Hayır soramaz. Çünkü kanunda yeri yok. Kanunun vermediği bir yetkiyi, daha alt sıradaki bir metin olan yönetmeliğe yazmak o yetkiyi yasal hale getirmez” ifadelerini kullandı.
“Ama İçişleri Bakanlığı bunun tersini savunan yazılı bir açıklama yaptı” diyen Toker şunları yazdı:
“Dedi ki: ‘Çarşı ve mahalle bekçilerinin vazifeleri ile ilgili olarak Riayet Etmeleri Gereken hususları Gösterir Yönetmeliği'nin 16. maddesindeki ‘Bekçiler bölgeleri içinde dolaşan şüpheli şahısları takip eder ve hüviyetlerini araştırırlar' hükmüne göre çarşı ve mahalle bekçilerinin kişileri kimlik sorma yetkileri mevcuttur.’
Hukukçu değilseniz bu açıklamayı inandırıcı bulabilirsiniz. Ama bakın Prof. Dr. Metin Günday sosyal medya hesabında ne dedi:
‘Uzatmaya gerek yok. Yasanın vermediği bir yetki yönetmelikle verilemez. Çarşı ve mahalle bekçilerinin kimlik sorma yetkisi yoktur. Nokta!’
Aslında İçişleri Bakanlığı hukukçularının böyle bir açıklamaya izin vermemesi beklenirdi. Günday'ın hatırlattığı konu (normlar hiyerarşisi) hukuk fakültesinin ilk yılında öğretilir. Bakanlık hukukçularının bu temel bilgiyi unutması söz konusu olamayacağına göre yanlışta ısrarın başka nedenleri olmalı.”