Marmara’yı Lağımdan Kurtaracak Proje

Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi ve Şarköy Belediyesi Marmara Denizini lağım olmaktan kurtaracak projesi Şarköy lağımının arıtılmadan 800 metre denize deşarj edilerek kirlenmesine çözüm olması için 150 milyon maliyetli Biyolojik Atık Su Arıtma Projesinin ilk adımı atıldı.
Tekirdağ Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (TESKİ) tarafından yapılacak olan "Şarköy İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi"projesi için Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Yönetmeliğinin 9. Maddesi gereğince faaliyetle ilgili halkı bilgilendirmek, görüş ve önerilerini almak için "Halkın Katılımı Toplantısı" yapıldı.
Tekirdağ Valiliği İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü hakemliğinde gerçekleşen 23 Eylül 2021 Perşembe günü saat 11.00 de Belediye Düğün Salonunda yapılan toplantıya Belediye Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Adnan Sevim, TESKİ Genel Müdürü İbrahim İçöz, belediye görevlileri ve çok sayıda vatandaş katıldı. Projenin sunumu ÇED Raporunu hazırlayan kuruluş MGS Proje Müşavirlik
Mühendislik firması temsilcisi Togay Yenidoğan tarafından yapıldı.Projenin teknik olmayan özeti şu şekilde:T.C. Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanlığı, Tekirdağ Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından Tekirdağ İli, Şarköy İlçesi, İstiklal Mahallesi sınırlarında "Şarköy İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi"nin yapılarak işletilmesi planlanmaktadır. 
Tekirdağ İli Şarköy İlçe Merkezi ve Gaziköy, Güzelköy, Çınarlıdere, Hoşköy, Mürefte, Aşağı ve Yukarı Kalamış, Eriklice, Şenköy, Kirazlı, İğdebağları Mahalleleri ile Güventur ve Huzur siteleri gibi yerleşim birimlerinde yaşayan nüfustan kaynaklı evsel nitelikli atıksuların arıtılması için ileri biyolojik atıksu arıtma tesisinin kurulması planlanmıştır. Hali hazırda Şarköy ilçe merkezinden toplanan atıksuların bertaraf edilmesinde kullanılan derin deşarj tesisinde ön (fiziksel) arıtma yapılmakta ve derin deşarj yöntemi ile atıksu bertaraf edilmektedir. Mevcut durumda işletilen derin deşarj tesisi kapsamında 11.06.
2015 tarih ve 5273 sayılı T.C.Tekirdağ Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından yapılan incelemede; İller Bankası Genel Müdürlüğü'nün 1996 yılı Yatırım Programında yer almakta olup söz konusu proje ÇED Yönetmeliği kapsamı dışında değerlendirilmiştir. Bu yöntem (derin deniz deşarjı);
aslında bir arıtma yöntemi olmayıp atıksu içindeki kirliliklerin denizdeki seyrelme ve su kütlesi içindeki doğal mekanizmalar ile arıtılarak bertaraf olacağı prensibinedayanmaktadır. Ancak Marmara Denizinde artan ötrofikasyon ve alg patlaması gibi belirtiler (son günlerdeki müsilaj problemi) bu yöntemle atıksu bertarafından vazgeçilmesi gerektiğine en güzel gösterge olmakla beraber, artan nüfus ve atıksu debisi nedeniyle denizlere daha az zarar vermek üzere dünyada ve ülkemizde yavaş
yavaş terkedilmektedir. Ayrıca Ülkemiz çevre mevzuatları bu konuda Belediyeler ve Su ve Kanalizasyon İdarelerini İleri Biyolojik Arıtma Tesisleri yapmak konusunda zorlamaktadır. 23.12.2016 tarih ve 29927 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren "Hassas Su Kütleleri İle Bu Kütleleri Etkileyen Alanların Belirlenmesi Ve Su Kalitesinin İyileştirilmesi Hakkında Yönetmelik" hükümlerine göre Marmara Denizi hassas alan olarak ilan edilmiş ve arıtılmış suyun 2023 yılına kadar Kentsel Atıksu Arıtma Yönetmeliğinde belirlenen standartlara getirildikten sonra, yani ileriderecede arıtılarak deşarj edilmesi ve bu standardı sağlayacak bir arıtma tesisinin bu tarihe kadar devreye alınması gerektiği bildirilmiştir.Proje kapsamında atıksular mevcut derin deniz deşarj terfi merkezi yanında yapılacak olan 1.270 lt/s'lik kapasiteli ve ön arıtmalı yeni terfi merkezi ile atıksu 1.500 metre mesafedeki atıksu arıtma tesisine pompalanması sağlanacaktır. Arıtılmış su Marmara Denizi'ne deşarj edileceğinden "Yüzme Suyu Kalitesinin Yönetimine Dair Yönetmelik" hükümlerine göre deşarj hattı Marmara Denizi için belirlenen 300 metrelik koruma bandı dışına uzatılacaktır. Şarköy İleri Biyolojik
Atıksu Arıtma Tesisi Projesi,Şarköy İlçesi, İstiklal Mahallesi 908 ada 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7,8, 9, 10, 11 nolu parseller üzerinde yaklaşık 48.326 m2 alanda Yeni terfi merkezinin ise 906 Ada 5 Parsel sınırları içerisinde yaklaşık 6.287,8 m2 lik alanda kurulması planlanmaktadır. .
Planlanan alan tarım arazisi vasfında olup 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu gereğince "Kamu Yararı Kararı"alınmıştır. Kamulaştırma işlemlerine başlanılmış olup süreç devam etmektedir.
Planlanan projenin inşaat aşamasında 70 personelin,işletme aşamasında ise 15 personelin çalışması planlan maktadır. 2056 yılındaki nüfus tahmini 331.368 kişi olan Şarköy İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi'nin, 1.Kademe debisi 41.164 m 3 /gün, 2.Kademe debisi 55.646 m 3 /gün olması planlanmaktadır denildi. .
Projenin sunumunun ardından ilk soru Tekirdağ Valiliği İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü ÇED ve Çevre izinleri şube müdürü İhsan Yüksel tarafından soruldu.İhsan Yüksel mevcut arsanın imar durumu hakkında sorduğu soruya mühendislik firması ve TESKİ daire amiri tarafından cevap verildi. Cevapta kamulaştırma işlemlerinin devam ettiği ve kamuyararı kararı alındığı, tarla vasıflı bir yer olduğu belirtildi. İhsan Yüksel'in sorusunun ardından vatandaşların proje ilk ilgili sorularına geçildi. Şarköy Ekolojik Yaşam ve Kültür Derneği Başkanı Hasan Erkan Karabıyık üç soru sordu. Bu tür bir tesisin deniz kıyısına yapılması şartmı? Yapılan tesisin çıkış suyu ve kuru atıkların tarımda yada sanayide kullanılıp kullanılmayacağı. Kullanılmayanatık malzemelerin imha süreci. Yeni yapılan istasyonların kapalı sistem olduğu eskiden yapılan ve halen kullanılan şehir içi terfi istasyonlarının cevrede oluşturdukları koku ve fare sorunu.Bunların değişip değişmeyeceği. .
Soruya verilen cevapta:Tesisin deniz kıyısına yapılması maliyetler işletme masrafları açısından zorunlu. Atık suların kullanılması peyjaz sulamasında, çamur gübre olarak kullanılıyor. Ama
yapılan testlerden sonra ilerleyen dönemde gerçekleşebilir denildi. .
Güventur Tatil Sitesi sakini siteye yerleşirken kaz dağları havası estiği için yerleştiklerini, yakınlarına kurulacak bu tesisten sitenin olumsuz etkileneceğini düşündüklerini, Tesisin olumsuz etkisi
olursa evlerini satacaklarını belirtti. Soruya cevaben tesisin ileri biyolojik arıtma tesisi olduğu, şuan kullanılan tesisin sadece dejarj yaptığı belirtildi. .
Huzur Sitesi Yönetim Kurulu Başkanı Sadık Çelik konuşmasında proje için hazırlanan fotoğrafta sitelerin yokedildiğini belirtti ve elinde bulunan fotoğrafları gösterdi. Bölgede sitelerin ve imarlı parsellerin olduğunu, Projenin yoğun bir nüfusun kullandığı plaj ve bölgeyi etkileyeceği, Toplantının yapıldığı tarihten dolayı çok sayıda kişinin toplantıya katılamadığını, Konu ile ilgili duyum aldıklarından beri yer ile ilgili şikayetlerini ilettiklerini, Kadir Albayrak ile yaptıkları görüşmelerde muhatabımızın Şarköy Belediyesi ve İller Bankası olduğunu belirtti. Sadık Çelik; "Bakanlığa gerekli itirazlarımızı yaptık.
Kamu yararı kararı ile ilgili büyükşehir belediyesi meclisinde red kararı var. Konu ile ilgili verdiğimiz dilekçeler ilgili kuruma havale cevabı alıyoruz. Büyükşehir Şarköy'e, Şarköy Büyükşehir'e havale ediyor. Bunları ve şikayetlerimizi valiliğe vereceğimiz dilekçelerimizde bildireceğiz. Burada yapılan projeyi durdurmak için yasal haklarımızı kullanacağız,
Büyükşehir belediyesine itirazlarımızı edeceğiz, ulusal medyayı konu hakkında bilgilendireceğiz ve gerekirse oturma eylemi yapıp iş makinelerini çalıştırmayacağız.Yol yakınken bu noktadan
vazgeçilmesi yerleşimin olmadığı noktalara bu projenin yapılmasını rica ediyoruz. Biyolojik arıtmaya itirazım yok yerinin yanlış olduğunu belirtiyoruz." dedi. Sorulara cevaben konuşan TESKİ Genel Müdürü İçöz,tesis için başka yer bulamadıklarını, Şarköy Belediyesi ile yaptıkları görüşmelerde kendilerine bu yerin sunulduğunu, Mevcut deşarjın olduğu alanın zemini kötü incelediğimiz yerlerden bir tekburası iyi durumda." dedi.
Konu ile ilgi söz alan Mimar Fatih bey; doğada her şeyin bir dengesi olduğunu,İnsan vücudunu ele alırsak boşaltım sistemimizin uygun bir yerde olduğunu, suratımızın ortasında olmadığını, bu projede dışkılama organımızın suratımızın ortasına yapıldığını belirtti. .
Konu ile ilgili olarak söz alan TESKİ daire amiri mevcut deşarj sahasının kıyı kenar sorunu ve teknik nedenlerle kullanılamadığını belirtti. .
TESKİ Daire Amirine cevaben söz alan Sadık Çelik zemin bahanesini kabul etmediklerini, üniversite yurdu vadisinde uygun alanın bulunduğunu, belediye başkanının kendilerine deniz kıyısında arıtma istemiyorum dediğini, Bu alanda kot yüksekliğinin bahane olarak kullanıldığını belirtti.
Sorulan sorulara cevap veren Belediye Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Adnan Sevim söz aldı. Sevim konuşmasında "Proje çalışmaları uzman ekipler tarafından yapıldı, sorumluluk ve yetki TESKİ'de, biz projeye destek olduk. Bu arıtma tesisi kurulumunun ve işletilmesinin belli kriterleri var. Mevcut
proje alanı ile ilgili bir sıkıntı mevcut değil. Şuan ki arıtma bölgesinde yapısal sıkıntıların yanı sıra metrekare fiyatları yüksekliği sorunu var. Kamulaştırma maliyetleri açısından iki yeri karşılaştırdığımız da fayda maliyet olarak proje alanı daha uygun.Mevcut bölge sitelerin yıkılması gereken binaların olduğu bir bölge. Bunların dikkate alınıp kokunun bertaraf edilmesi gerekiyor. Gönül ister ki farklı uzak bir yer bulunsaydı altı yer ile ilgili çalışma yapıldı ve hazırlanan raporlar doğrultusunda burası belirlendi. Bizim istediğimiz yer yüksekokul yurdu bölgesi ama yeterli bulunmadı. Bu konuyu siyasallaştırmadan uygun bir biçimde çözüm bulundu. Şarköy Belediyesi olarak kimseyi ayırmadan hizmet veriyoruz, sorumluluklarımızı üstleniyoruz. Bizim için önemli olan yaşanabilir bir Şarköy. Derin
deşarj arıtılmadan çalışan bir sistem, şuan çevre zaten bu tesisten olumsuz etkileniyor.
Bu sorunun kısa süre içinde çözülmesini arzu ediyorum."dedi.
Vatandaşların şikayetlerini dile getirmeleri ve tartışmaların ardından bilgilendirme toplantısı sona erdi. Bölge sakinleri tarafından istenmeyen proje hakkında toplantı ve çalışmalar devam edecek.